Heel gewoon, bijzonder goed
Meierijstad - Doodgewoon en onopvallend. Aan Anne, daar is eigenlijk niks bijzonders aan. Is dat erg? De 12-jarige Anne vindt van wel.En daarom zoekt ze in de voorstelling ‘Anne, 12 jaar, wordt een groot succes’ naar een manier waarop ze tóch bijzonder kan zijn. De voorstelling is een keuze-onderdeel van het Kunstmenu 2023-2024 van Cultuurkade voor leerlingen van groep 7 en 8 van de basisscholen in Meierijstad.
“Waarom ben ik nou niet léúk?” verzucht Anne aan het begin van het stuk op een dinsdagochtend eind oktober in De Blauwe Kei, Theater aan de Noordkade. Op het toneel staat een grote open kast die uitpuilt van de verkleedkleren en -accessoires. Steeds opnieuw zoekt Anne in andere outfits naar haar talenten: “Ik bén wel bijzonder, maar bij mij zit het nog een beetje verstopt.” Zo wil ze heel goed worden in rolschaatsen, alleen lukt dat nog niet zo goed. Ze wil voetballer worden, een tijger temmen en zelfs een meisje zijn dat met alle jongens gezoend heeft. Maar het lijkt allemaal tevergeefs: Anne is heel gewoon.
Identiteit vormen
“Deze voorstelling raakt aan ons onderwijs op allerlei vlakken”, zegt Michelle Huijbers, leerkracht van groep 8 van basisschool Edith Stein in Zijtaart. “Ten eerste zijn wij op dit moment bezig met het thema 'Stem op mijn partij'. Hierin staat het vormen van een mening en standpunten centraal. Waar sta ik voor? Wat vind ik belangrijk? Daarnaast hebben wij het onlangs gehad over de kinderrechten. Welke afspraken zijn er gemaakt voor kinderen? Kinderen mogen hun mening delen, voor zichzelf opkomen, ze hebben recht op privacy… enzovoorts. Ook dat thema heeft raakvlakken met deze voorstelling. Daarnaast is dit toneelstuk over het vormen van je identiteit super-passend bij deze leeftijdsgroep. Dit sluit perfect aan bij de sociaal-emotionele ontwikkeling en de lessen.”
“Deze voorstelling raakt aan ons onderwijs op allerlei vlakken: van thema’s als de verkiezingen en kinderrechten tot de sociaal-emotionele ontwikkeling van deze leeftijdsgroep.”
Ondertussen is Anne nog steeds zoekende naar haar bijzondere kanten. Hilarische momenten waarin de kinderen lachen, juichen of zelfs aanmoedigen (“Probeer het nóg een keer!”) worden afgewisseld met overpeinzingen van Anne. Het lijkt wel of iedereen in haar klas bijzonder is. De ene heeft ADHD, de ander is een vluchteling en weer een ander heeft een gehandicapt zusje. Om erbij te horen, begint Anne nu fantastische verhalen te verzinnen: “Mag ik jou een geheimpje vertellen? Mijn vader heeft maar één been.” Maar is dat nu eigenlijk liegen? Tegen het eind van de voorstelling zit een speech waarin misschien wel de kern van het verhaal naar voren komt: ook als je héél gewoon bent, kun je iets betekenen voor een ander. Anne somt een aantal acties van zichzelf op waarbij ze lief was voor iemand anders. Of voor een dier. De kinderen klappen en juichen als ze hierover vertelt.
Prikkelend nagesprek
Na afloop volgt direct in het theater een prikkelend nagesprek met de leerlingen. Anne van der Steen van Jeugdtheater Wildpark, die niet geheel toevallig Anne speelt, vertelt dat ze zelf als 12-jarige worstelde met deze thema’s en er toen maar besloot een voorstelling over te maken: “Dit is míjn verhaal. Wie herkent dat, dat je bijzonder wilt zijn, maar denkt: ik ben eigenlijk heel gewoon?” Er gaan veel vingers de lucht in. “En als je heel gewoon bent, is dat dan iets om van te balen?” De kinderen geven verschillende reacties. “Vinden jullie dat niet iets om van te balen? Is het dan niet belangrijk dan dat anderen je vet vinden? Of leuk, of knap? En wat zou je liever willen? Ergens heel goed in zijn en geen vrienden hebben, of heel veel vrienden hebben maar heel gewoon zijn?” “Ik zou liever heel veel vrienden hebben”, antwoordt een jongen. Anne: “Waarom?” “Omdat je dan niet eenzaam bent.”
“Er was een mooi nagesprek in het theater, met Anne”, zegt ook Michelle Huijbers. “Daarnaast zijn we van plan om tijdens onze lessen sociaal-emotionele vorming terug te blikken op deze voorstelling. Het stuk is namelijk heel beeldend bij de struggles die kinderen zelf hebben. En bij de schoolafspraken en klassenafspraken die we hebben, zoals ‘iedereen hoort erbij’ en ‘we behandelen elkaar met respect’. Je zag ook tijdens de voorstelling dat er veel momenten herkenbaar waren voor de kinderen. Dan hoorde je ze fluisteren met elkaar of op een andere manier reageren. Er zijn genoeg kinderen die in hun privé-situatie niet in aanraking komen met kunst & cultuur en een uitstapje naar het theater is voor velen echt niet vanzelfsprekend. Met de social-media-cultuur die nu heerst, met alle perfecte plaatjes, hoop ik dat kinderen van deze voorstelling meenemen dat het goed is om ‘gewoon’ te zijn.”
Goed in citroenen eten
Herkennen de aanwezige kinderen zelf nog iets in Anne? Velen knikken. “Ik ben zelf ook wel eens onzeker”, zegt een meisje uit de groep van juf Michelle. “Ik ben heel goed in citroenen eten!” roept een ander meisje. En weer een ander zegt: “Als je het vergelijkt met beroemde mensen, dan zie je wel dat je niet zo bijzonder bent.” En vind je dat jammer? “Nee hoor, ik heb een goed leven!” Uitgelaten lopen ze het theater uit. Terug naar hun ‘gewone’ levens en een paar bijzonder goede inzichten rijker.
