Bestrijding eikenprocessierups
Meierijstad - Ook de gemeente Meierijstad heeft sinds begin juni te kampen met een flinke uitbraak van eikenprocessierups. Ondanks de extra inzet dit jaar op preventieve bestrijding. Het wegzuigen van de nesten is in volle gang. Het is echter op dit moment onmogelijk om op alle meldingen te reageren. Gebieden rondom scholen, speelplekken en plaatsen waar veel mensen verblijven, fietsen of wandelen hebben de hoogste prioriteit. Overige locaties worden geregistreerd en daarna opgepakt. De gemeente Meierijstad bestrijdt de eikenprocessierups door preventieve bestrijding, het verwijderen van rupsen en door te waarschuwen of de weg zo nodig bij grote hinder af te sluiten. U kunt overlast langs openbare wegen van de gemeente Meierijstad melden.Eikenprocessierupsen, wat nu?
Zorg in alle gevallen dat contact met de rupsen of resten daarvan vermeden wordt. Bent u zelf eigenaar van een boom met eikenprocessierupsen, dan bent u ook zelf verantwoordelijk voor het treffen van maatregelen. Dat geldt ook voor andere boomeigenaren zoals de Provincie. De gemeente treft alleen maatregelen bij haar eigen bomen. Is de boom van de gemeente maak dan direct een melding.
• Geef zo exact mogelijk de locatie van de besmette boom of bomen door.
• Vermeld de grootte van de nesten (formaat tennisbal, voetbal of groter).
• Geef het aantal besmette bomen per locatie op.
Dit is belangrijke informatie voor de bestrijding. Door het grote aantal meldingen is het vaak niet mogelijk direct over te gaan tot bestrijding. Maar alle meldingen worden geregistreerd en beoordeeld op prioriteit.
Welke klachten kunnen de rupsen veroorzaken?
De meest voorkomende klacht is (ernstige) jeuk. Ook geïrriteerde of ontstoken ogen en irritatie van de luchtwegen komen voor. In een enkel geval kan je last krijgen van braken, duizeligheid of koorts. In alle gevallen worden de klachten veroorzaakt door contact met de brandharen. Dit kan door aanraking van een nest maar ook door contact met brandharen die verspreid worden door de wind. Hoe erg de reactie is, is voor iedereen anders. Kom je vaker met brandharen in contact dan kan de reactie heftiger zijn. Neem bij ernstige klachten contact op met de huisarts. Ook dieren kunnen last krijgen van de brandharen van de eikenprocessierups.
Hoe voorkom ik ongemak?
Vermijd elk contact met de rupsen en resten ervan. Zorg bij een bezoek aan een (natuur-)gebied met eikenprocessierupsen voor goede bedekking van de hals, armen en benen en ga niet op de grond zitten. Waarschuw kinderen voor het gevaar van de rups. Kies wanneer het mogelijk is voor een andere route waar geen besmette bomen staan. Ga na aanraking van de rupsen of haren niet krabben of wrijven, maar was of spoel de huid of ogen goed.
Wat doet de gemeente om overlast te voorkomen?
In 2018 is landelijk sprake geweest van een zeer grote plaagdruk. Daarom is in 2019 extra capaciteit ingezet om de overlast te beperken.
De gemeente Meierijstad bestrijdt de eikenprocessierups op verschillende manieren.
1. Preventief bestrijden: Eind april / begin mei is een preventieve bestrijding uitgevoerd met een bacteriepreparaat. In 2019 zijn bijna 20.000 eiken preventief behandeld. Dit is ongeveer de helft van alle door de gemeente beheerde eiken.
2. Verwijderen rupsen: Ondanks de preventieve maatregelen is niet te voorkomen dat zich rupsen ontwikkelen. Vanaf het moment dat de rupsen op de stam en takken aanwezig zijn (eind me) is gestart met het verwijderen van de rupsen. Een gespecialiseerd bedrijf voert deze werkzaamheden uit voor de gemeente. Met een speciale zuigwagen en handbediende zuigers worden de rupsen weggezogen en veilig afgevoerd. Dit is een arbeidsintensief werk en door de grote hoeveelheid meldingen is het noodzakelijk prioriteiten te stellen.
3. Waarschuwen: Op plaatsen waar weghalen (nog) niet mogelijk is wordt gewaarschuwd voor de aanwezigheid van de eikenprocessierups. In geval van ernstige overlast kan het zelfs nodig zijn een weg, fietspad of een gebied volledig af te sluiten.
Waarom worden de rupsen niet in alle eiken bestreden?
Het is onmogelijk alle eikenbomen binnen de gemeentegrenzen preventief te behandelen. Naast de eikenbomen van de gemeente zijn er namelijk ook nog veel eiken van andere eigenaren. Denk hierbij aan particuliere bomen, maar ook aan bomen van de Provincie en Staatsbosbeheer. Ieder eigenaar is zelf verantwoordelijk voor het beperken van overlast in zijn bomen. Ook de gemeente bestrijdt niet in al haar bomen, maar stelt prioriteiten in de bestrijding. Gebieden rondom scholen, speelplekken en plaatsen waar veel mensen verblijven, fietsen of wandelen hebben de hoogste prioriteit. Vervolgens komen de doorgaande wegen, voet- en fietspaden en bomen in de woonwijken in aanmerking voor bestrijding. Overige situaties zoals bedrijventerreinen, buitengebied en wegen met weinig voet- en fietsverkeer hebben de laagste prioriteit. Door selectief te kijken naar de locaties van bestrijding blijft de overlast beperkt zonder dat onnodig schade wordt toegebracht aan de overige flora en fauna.
Wat is de eikenprocessierups?
De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder. Ze legt haar eitjes in de toppen van eikenbomen. Daar overwinteren ze. Vanaf half april tot begin mei komen de eitjes uit en worden het rupsen. De rupsen zijn veelal te vinden in nesten op de stam en de onderste gesteltakken, maar kunnen ook hoger in de boom voorkomen. Na de derde keer vervellen krijgen de rupsen brandharen. Deze brandharen kunnen voor gezondheidsklachten zorgen. Op zoek naar eten in de toppen van de bomen verplaatsen de rupsen zich in een 'processie' door de boom. Vandaar de naam processierups.
Meer informatie
De GGD heeft op de website Oakie.info op toegankelijke wijze informatie over de eikenprocessierups gebundeld. Hier is onder andere uitgebreide informatie te vinden over de rupsen en gezondheid en over de natuurlijke bestrijding van rupsen. Meer gedetailleerde informatie over actuele waarnemingen en historische gegevens is terug te vinden op de website Naturetoday.com. Uiteraard kunt u voor vragen ook altijd telefonisch contact opnemen met de gemeente Meierijstad via telefoonnummer 14 0413.
Meldpunt Omroep Brabant
Op dit moment inventariseert Omroep Brabant (tot 1 juli) de brandhaarden van eikenprocessierupsen in Brabant. U kunt overlast melden bij het meldpunt via deze link.
