Boeiende dia-lezing over "De Dodendraad"
Schijndel - Op 11 april 2016 om 20.00 uur geeft Herman Janssen en Frans van Gils in 't Spectrum in Schijndel een Boeiende dia-lezing over "De Dodendraad", een grensversperring onder hoogspanning uit WO1. Het Duitse leger sloot van medio 1915 tot november 1918 heel de Belgisch-Nederlandse grens af met een elektrische draadversperring van ongeveer 2.000 volt in een ultieme poging om het clandestiene grensverkeer stil te leggen. De dodendraad liep van Knokke tot Gemmenich (van Cadzand tot Vaals). Hij heeft minstens een duizendtal mensenlevens gekost. Hoogspanning aan de Belgisch-Nederlandse grens.
De Draad, ook Dodendraad of Dodenhek genoemd, was een 332 kilometer lange draadversperring die tijdens de Eerste Wereldoorlog door de Duitse bezetters van België werd aangelegd langs de grens tussen het bezette België en het neutrale Nederland.
[1] In Duitse stukken werd de versperring officieel aangeduid als Grenzhochspannungshindernis.
[2] De versperring moest verhinderen dat oorlogsvrijwilligers en Duitse deserteurs België ontvluchtten. Tevens moest het hekwerk verhinderen dat spionageberichten uit bezet gebied via Nederland geallieerde spionagediensten bereikten en diende smokkel tegen te houden.
Herman Janssen en Frans Van Gils, twee leden van heemkundekring Amalia van Solms (Baarle-Nassau-Hertog) en van de heemkundige werkgroep Zondereigen (een gehucht van Baarle-Hertog), vertellen aan de hand van 200 unieke foto’s over de Duitse inval in België, de bezetting, de grensbewaking aan beide kanten van de grens, het oprichten van de dodendraad en de gevolgen ervan voor de grensbewoners. Over het smokkelen van voedingswaren, rekruten voor het Belgische leger en brieven van en naar het front. Over de Nederlandse neutraliteit, de spionage en het verzet. Over familieleden die elkaar jarenlang niet meer zagen. In het tweede deel van de lezing ligt de klemtoon op de heel bijzondere situatie in Noord-Brabant, waar de enclaves van Baarle-Hertog niet door het Duitse leger bezet konden worden. Tot slot bespreken Frans en Herman hun pedagogische en toeristische realisaties, gekaderd in de honderdste herdenking van de “Groote Oorlog”. Met dit project wonnen zij in 2014 de Knippenbergprijs. Herman Janssen (B, °1957) is lid van heemkundekring Amalia van Solms (Baarle-Hertog-Nassau) sinds 1989 en bestuurslid vanaf 1995. Sinds 2003 verricht hij archiefonderzoek naar de plaatselijke geschiedenis van WO I. In 2011 werd hij als Belg (en wonende in België) opgenomen in de Orde van Oranje-Nassau, een Nederlandse onderscheiding voor maatschappelijke verdiensten gekenmerkt door persoonlijke inzet, visie en kwaliteit. Herman verzorgde de eindredactie van het boek “Hoogspanning aan de Belgisch-Nederlandse grens” en leverde zelf een tiental bijdragen aan.
Frans Van Gils (B, 1944) is voorzitter van de Heemkundige werkgroep Zondereigen en oud-voorzitter van de jeugd- en cultuurraad van Baarle-Hertog. Hij werkte mee aan het fotoboek “Een eeuw Zondereigen” en aan twee gegidste wandelingen (het Grillige Grenzenpad en de Vredeswandeling). Als oud-directeur van het basisonderwijs zet hij zich in voor pedagogische projecten zoals de Vredesdagen en de Archeologische dagen.
Niet-leden zijn ook van harte welkom. Aan hen vragen wij een vrijwillige bijdrage van € 2,00 per persoon.
